Uogólniona wiotkość stawów, zwana także zespołem hipermobilności konstytucjonalnej (ZHK) lub zespołem nadruchomości opisana została po raz pierwszy w latach 60-tych ubiegłego stulecia.
ZHK, czyli witokość stawów jest zespołem zaburzeń mających swoje pochodzenie w tkance łącznej, która jest w tym przypadku niewydolna. Zaburzenie to jest wrodzone i objawia się zwiększonym zakresem ruchów w stawach oraz wiotkością aparatu więzadłowego stawów. Objawom tym towarzyszyć mogą także inne zmiany ze strony układu mięśniowo-szkieletowego oraz tkanki łącznej.
ZHK dotyczy głównie osób młodych i u nich też najbardziej widoczne są objawy nadruchomości. Zaburzenie to częściej dotyczy kobiety niż mężczyzn, najczęściej występuje u rasy żółtej, rzadziej u rasy białej i czarnej. Częstotliwość występowania zespołu hipermobilności konstytucjonalnej wynosi około kilkanaście procent populacji. Etiologiczne zespół nadruchomości zaliczany jest do chorób dziedzicznych z grupy zaburzeń tkanki łącznej. Występują tu zaburzenia w proporcjach kolagenu I i III. Hipermobilność jest dziedziczona dominująca oraz sprzężona z płcią żeńską.
Klinicznie zespół hipermobilności konstytucjonalnej, czyli witkość stawów charakteryzuje się objawami pochodzącymi ze strony narządu ruchu, ale nie tylko. Najbardziej charakterystycznym objawem omawianego zespołu jest możliwość wykonywania ruchów w stawach w zwiększonym zakresie, co spowodowane jest nadmierną wiotkością więzadeł i torebek stawowych.
Do najczęstszych z nich należy:
Zaburzeniom tym towarzyszy zwykle ból, głównie w obrębie stawów kończyn dolnych, najczęściej o charakterze rozlanym, któremu mogą towarzyszyć obrzęki oraz podwichnięcia stawów.
Uogólniona wiotkość stawów często jest także przyczyną nieprawidłowej postawy ciała, w której występuje np. kifotyzacja tułowia, przeprost stawów kolanowych, a także wady stóp, jak np. płaskostopie i paluch koślawy.
Osoby dotknięte tym zespołem często wykazują także:
Ze względu na hipermobilność stawów oraz związaną z tym zmianę sylwetki ciała osoby te często wykazują niepewność podczas chodzenia i biegania, mają skłonność do przewracania się, mają gorszą koordynację ruchową niż rówieśnicy.
Osoby z zespołem nadruchomości cechuje zwykle szczupła, wątła sylwetka ciała, która często wraz z upływam lat przechodzi w postać otyłą o obniżonej tolerancji obciążeń, u której ruch powoduje zmęczenie oraz dolegliwości bólowe.
Wraz z występowaniem nadruchmości stawów:
U osób tych częściej występuje także inna choroba tkanki łącznej - fibromialgia. Mogą także częściej niż u innych występować inne choroby i zaburzenia, jak np:
mgr Monika Musialik-Skinderowicz
Absolwentka Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach kierunku Fizjoterapia.